22/10/2020

De novo, Samaín

 Boas!

Estou aquí, o curso empezou e non de xeito sinxelo, a verdade, estánsenos a poñer unha morea de retos por diante a cada momento e só queda... avanzar.

Agardo que todos e todas teñades o folgos precisos porque sen dúbida fan falta en situacións como as que, estou segura, estamos e vivir en todos os centros.

Achégome á fiestra para facer unha pequena escolma de materiais que emprego polo Samaín  hai novidades que igual son de utilidade e tamén algúns que lembraredes doutras entradas:


  • Tendo en conta que este inicio de curso provocaba, cando menos, certo desconcerto, en 5º EP traballamos o texto e melodía dunha canción que viña moi acaída. Trátase de "Non teño medo" de Sofía Espiñeira. Primeiro repartin tiras de versos soltos numerados e decindo números e lendo fumos descubrindo o contido do tema e foi dando pé para  falar e reflexionar (que versos faltan para ti?, que versos non te representan? cal é co que te sintes máis identificado/a?) Para seguir afondando e aprendendo a letra fixemos o clásico "fill in the gaps" e así case quedou aprendida, non houbo máis que animarse a cantar; primeiro sobre a orixinal e despois a capella. A verdade é que que queda moi xeitosa e pareceunos a todos/as moi propicia.


  • Os de 6º este ano imos percorrer todas as etapas do Camiño ao longo do curso (xa publicarei sobre isto...) o caso é que ao chegar á plena serra dos Ancares atopamos un Renubeiro, estos seres máxicos capaces de guiar nubes e capaz de enviarnos unha lea de lóstregos, tronos e raios para o noso camiño se non cumprimos o seu favor así que; non nos queda outra que poñerlle letra á súa cantarola se queremos seguir O Camiño cun tempo máis apacible. O certo é que esta quedando moi ben e a ver... que esta base que para nós é "Samaín en Triacastela" pois pode contar outras historias noutros lugares.



  • Sabedes que gostamos de sonorizar fotografías, poemas, e tamén curtas ou capítulos, AQUÍ podedes ver como desenvolvo a actividade, en 3º EP decidimos poñerlle nós os efectos sonoros a este capítulo da Pantera Rosa.
  • Jump in the line (Shake señora!) falando de cinema e música está, como non, Beetlechús e nos fixemos este ritmo con rotus e mans acompañado á clasica "Jump in the line" de Harry Bellafonte, na primeira volta coido que pensan "que lío!" na segunda vai sonando e de súpeto vólvese un éxito, é pasar a porta da aula e xa hai unha morea de cativada pedindo interpretar o "Shake señora"

  • Igual que con Jump in the Line calquera ritmograma de tema "samainesco" adoita ser exitoso, cada un para o seu nivel... por exemplo...

    • Ou este no que facemos equipos e empregamos distintos elementos de percusión corporal ou obxectos sonoros por cores...
  • Radio teatro e efectos sonoros: Son moi fan do uso do teatro, diálogo e radio teatro nas aulas como forma de mellorar a colaboración, a comunicación, a lingua, etc. Para o comezo do curso e vencellado ao Samaín en 4º estamos preparando e sonorizando dúas obras que remataremos gravando en formato podcast (diálogos e efectos sonoros!). Non podo deixar de recomendar estas dúas obras porque son unha delicia para o cometido, primeiro botamos unha lectura anotando xa sons imprescindibles e moitos xa quedan repartidos (quen fará que e con que elemento sonoro (obxectos, voz, percusións corporal...) tamén imos repartindo personaxes ao ir lendo xuntos/as.
    • A pequena compaña de Carlos Labraña: Premio Estornela de Teatro para nenos/as unha aventura de nenos perdidos, tradición e camiños ao Alén e con dazasete personaxes! Xenial.
    • Somos os monstros de Paula Carballeira: Premio Manuel María de Literatura Dramática Infantil, un neno e unha nena perdidos, conversas no bosque, onde habitan os monstros!



Ademáis nalgún curso tamén nos animamos a 
gravar as promocións de "Pánico no bosque dos corazóns murchos"


  • E como ía esquecer os "Contos Máxicos" de Samaín, todo un clásico nas miñas aulas e sempre un éxito, o poder da narración oral... as posibilidades son múltiples con este recurso, desde a escoita atenta da que desfrutan (Alerta! poden chegar a pedir que se lles conte o conto infinidade de veces!) a procurar que os maiores inventen os seus contos máxicos para partillar en vídeo ou videoconferencia con outras aulas.


Ademáis hai algunhas outras entradas anteriores relacionadas:
  • AQUÍ tedes un libriño do medo que fixera, ten xa uns cuantos anos pero cun lavado de cara segue a ser unha actividade de moito interese para facer co alumnado.
  • AQUÍ está o conxuro danzado, unha adaptación da danza dos sete saltos a través dun conto no que unha meiguiña perdeu o gorro. Sei que as danzas agora memos están limitadísimas pola situación sanitaria mais en grupos coma infantil...
  • AQUÍ o material para crear e sonorizar poemas de Samaín (e outras propostas)
Creo que por agora está ben... agardo sacar tempo pronto para subir cousas pendentes e sobre como estamos a vivir e organizar este atípico curso. Mando moito ánimo!

Alampea a escola acesa.


Saúdos e saúde desde a fiestra!

08/08/2020

Axenda docente 20-21 descargable

Aquí estamos, 

Sen dúbida achégase o curso máis confuso ao que me enfrontei nunca (e mira que ao que rematou chegoulle!); a crise da Covid19 veu para remexelo todo a todos os niveis e a incertidume é inmensa, por máis "protocolos" que publican, as inquedanzas permanecen e sinto que imos cara unha marusía que non sei como navegaremos só que procuraremos non afundir mentres loitamos nas ondas por ter un ensino de calidade e seguro para todos/as.

No medio desta marexada eu tamén procuro áncoras; non podo evitar pensar, programar, "argallar" aínda que as múltiples variables que andan en xogo deixen todo con centos de fíos soltos (se se pode así, ou quizás mellor facelo deste outro xeito, ou se non...) e unha das áncoras foi facer a miña axenda deste curso, non está claro o que levará dentro pero o curso sucederá así que aferreime a unha das poucas certidumes (supoño).
Como sabedes doutros anos a miña axenda é moooi simple porque ao final, é o que uso eu, non son de levar grandes libros de avaliacións e demáis e incluso imprimo por trimestres... (tedes máis info sobre como me organizo nas entradas doutros anos).

Neste caso ten as capas, folla de datos, calendario escolar, horarios (algunha folla extra), portadas para cada trimestre e, diante de cada mes o calendario mensual (ademáis das follas da planificación de actividades (semana vista), claro) este ano procurei inclúir tamén no planificador e nos calendarios datas sinaladas (semana da prensa, día da muller, das Letras, etc.) así como uns sutís puntiños coma fondo de páxina que sirven de guía.

Ademáis tedes aquí outro arquivo con algunhas outras páxinas: portadas para claustros, Consello Escolar, cursos/grupos/PFPP..., a nosa biblio e ideas; tamén a páxina de "Parabéns para tí" e ademáis unhas pequenas fichiñas ou etiquetas para empregar como marcadores: dos meses do curso e de seccións (tamén follas adicionais e unha portada alternativa).

A axenda ten cor pero coido que está tratada dun xeito que se se imprime en escala de grises o resultado non ten porque ser malo, e eu, por exemplo, imprimín as capas (coa portada alternativa) en folios  de cor, ben, neste caso nos folios reciclados dos "antigos" esos que tiñan esa tonalidade entre marrón e grisáceo...


Chegará o novo curso e vai facer falta máis que ilusión e profesionalidade, chegará, sen dúbida, entre importantes medidas porque é como ten que ser, ademáis, para min, estas medidas esixen tamén máis investimento e persoal nos centros para minimizar os riscos e á vez procurar unha calidade educativa a todos os niveis; os equipos docentes non somos avaliadores de riscos sanitarios, nin médicos, nin arquitectos, nin... e coido que non podemos asumir tooodo ese tipo de responsabilidades sen axuda, pero isto é outra historia que da para moito... voltaremos ás aulas con ideas e forza, eu devezo porque chegue ese momento e ogallá sexa nunhas condicións seguras para todos/as e con recursos para continuar desenvolvendo experiencias educativas enriquecedoras, diversas, adaptables, participativas, etc. (non podemos dar pasos atrás na calidade...) o escenario non é cómodo e a lectura dos protocolos produce calafríos nalgúns puntos pero, como sexa, a vontade e a ilusión de cada curso están presentes e esas, poden ser outra áncora e outro faro.

Aquí queda a miña axenda, por se é de utilidade para alguén, non hai máis que descargar e imprimir (pódese descargar directamente desde os "slideshares" de arriba (aquí a axenda e aquí as páxinas adicionais) e quedan os arquivos tamén neste cartafol, se hai problemas sabedes que podedes contactar e mándovos os arquivos por mail) mentres, eu sigo procurando áncoras, faros e aparellos cos que navegar o curso que está por vir e mándovos moita sorte e folgos así como agardo tamén que desfrutedes na medida do posible das vacacións porque o certo é que, sen dúbida, van máis que gañadas.

Saúdos e saúde desde a fiestra!

16/04/2020

Letras Galegas 2020: Carvalho Calero! Un "escape room" dixital.

16 de abril! 
Non sei como chegamos ata aquí pero de súpeto resta só un mes (e un día) para o Día das Letras Galegas, un Día das Letras que non se sabe como vai transcurrir, polo de agora con actos oficiais adiados a outubro e con voces que se erguen pedindo un 2021 para Carvalho Calero... é que... tantos anos agardando por un Día das Letras para el e agora... semella que temos outras cousas máis urxentes que atender.

O certo é que si, afirmativo, temos outras cousas máis urxentes que atender pero ben, aínda así achego a miña proposta, adaptada a tempos de confinamento. 
É unha proposta pensada para 6º de primaria e secundaria (tamén para que a probedes os adultos).

O caso é que eu, en terceiro ciclo, como sabedes, adoito crear unha especie de "Break Out" ou "EscapeRoom" distinto cada ano (aquí no que liberaron o antídoto contra a desigualade o ano pasado) e este ano faría algo similar... mais as cousas mudaron pero seguindo un pouco ese espíritu e pensando en que tiveran algo semellante pero desde o fogar creei este "Break Out" dixital.

É un xogo de pistas, códigos, investigacións... como unha serie de puzzles con informacións sobre o Día das Letras e sobre Carvalho Calero para ir descubrindo e que van dando contrasinais para ir de pista en pista obtendo información.
Por suposto, eu tamén agardo e desexo estar nas aulas para o 15 de maio (o 17 é domingo) pero como todas e todos sabedes, polo xeral, o traballo para o descubrimento e coñecemento do homenaxeado adoita comezar bastante antes... así que esta foi a miña argallada para ilo facendo.

Un xogo que nos reta e pretende entreternos un anaco do día e, de camiño, descubrirnos a Ricardo Carvalho Calero e o seu enorme labor a prol da nosa lingua.





O xogo coido que funciona de xeito aceptable nos móbiles mais sempre será máis doado usalo en ordenador, é unha forma de achegar a celebración do día e tamén información sobre o homenaxeado, a súa vida e obra, aos fogares (ou aulas de informática...) Encantaríame que o probarades se vos apetece (e que participarades do "Cadavre Exquisito" final tamén...).



 


Déixovos co xogo, por si a alguén lle é de utilidade, como todo, podedes empregalo libremente, compartilo,...

Agardo que vos sexa de interese e/ou utilidade. 

Saúdos e, sobretodo, saúde desde a fiestra!



23/03/2020

Ronsel, un ritmograma...de andar por casa.

Ronsel é un tema tradicinal que Luar na Lubre ten no seu disco Plenilunio (1997) e está inspirado no "ronsel", a estela que as embarcacións deixan nas augas. (O pedazo que aquí se presenta está interpretado por Lume)

O caso é que aquí ven un video-ritmograma para os tempos que corren, adaptado ao fogar; perdemos a posibilidade da combinación de voces, a sensación de grupo e a coordinación entre nós pero non o ritmo. 

Solicítase que o alumnado se faga cun garfo e unha culler de madeira, poden facelos sonar nunha mesa ou o garfo, por exemplo, con coidado nun vaso.


O primeiro paso será escoitar a obra sen facer nada, mirando o ritmograma para ir collendo o pulso.

Despois con palmas, tanto nos garfos coma nas culleres ou combinacións (e con "shh" nos silencios)

No terceiro e cuarto pasos farán primeiro só cun dos elementos, por exemplo o garfo, e despois co outro para despois, no quinto, tratar de facer a obra enteira, aquí pídese que paren o video cada vez que unha sección non sae para practicar sen música ata que saia enteira de corrido.

A opción final é mellorar ese ritmo se xa o teñen perfecto, poden subdividir partes, engadir outros lugares nos que percutir ou sacar outro son dos obxectos, mesmo escoller outros ou empregar percusión corporal.

O caso é unha actividade musical para primeiros niveis que pode ser tamén compartida coa familia e que, visto o gran resultado dos video-ritmogramas na escola, de seguro ten resultado nos fogares.


Aquí queda por si é de interese ou utilidade, agardo que esteades todos xenial, moito ánimo!
e saúdos desde a fiestra!


20/03/2020

Reflexión e..."arquitectura" e música

Bo día... 
Son tempos confusos os que nos toca vivir, diso non hai dúbida... é tempo de responsabilidade, hixiene (física e mental) e, sen dúbida, de ficar na casa.

Agardo que todas e todos esteades ben e levando esta situación o mellor posible, pola miña banda, non van apenas uns días e xa boto moito en falta á rapazada, a aula o son das cadeiras que se arrastran... pero mantéñome moi activa e iso axuda.

Non vou facer unha longa disertación sobre como se artellou todo esto da "educación por medios telemáticos" e como se está (ou non) levando, o que sei é que hai milleiros de docentes procurando facer as cousas o mellor que pode ou sabe, botándolle unha cantidade de horas e esforzo incríble (parabéns e grazas a todas e todos), unhas veces acertando e outras non... (para escoitar despois algún (ir)resposable decir que estamos de vacacións ou algo así...).

O que queda meridianamente claro é que, o noso traballo nas aulas é insustituíble e son tantas as variables que cambian da ecuación dos nosos quefaceres docentes que chega a resultar frustrante, a atención individualizada dificúltase igual que a colaboración, acompañamento, e un longo etc. e na área de educación musical, pois nin vos conto.

Ademáis de para as mestras e mestres, esta situación está sendo difícil para todos, tamén para as familias e eso téñoo sempre presente, non podo entrar en cada fogar a ver se considero que vai ben o que propoño, ou calibrar como está a situación anímica, mesmo a organizativa ou de medios... é imposible e é algo que teño que delegar totalmente nas familias intento que non se sintan presionadas coas propostas que as vexan como posibilidade e tamén coma canle, trato de aportar comunicación, ideas e acompañamento (tamén egoístamente porque en serio, boto moito de menos ao alumnado e alégrame moito saber deles e delas), bastaríame con que souberan que estou deste lado da pantalla, que poden comunicarse, alterar as propostas, falar, aportar as súas ideas ou inquedanzas; bastaríame con que esto se parecera un pouco máis á aula.

Aproveitarei para publicar algúns dos recursos que adaptei un pouco á situación, porque si, a situación é a que é e todos os ritmos grupais, instrumentacións, composicións, etc. pasan nestes momentos a outro plano (o plano dos imposibles)

Neste recurso, por exemplo, propónse vencellar a arquitectura á música, dun xeito moi básico pero pretendendo dar unha oportunidade de realizar escoita activa, relacionar o que escoitamos co tanxible e incluso compartir un momento de creación artística lonxe do ruído que nos envolve estes días.


Propostas coma estas non son exclusivas do momento, fago moitas así na escola, forman parte das miñas programacións só que pode que, un pouco máis complexas ou abranguendo o tema en máis profundidade, iso é verdade...

O caso é que a idea comeza amosando un par de vídeos, como o órgano mariño de Zadar, despois trata de explicar a proposta e realizar un pequeno exercicio para practicala. Que forma arquitectónica ten un son? E unha obra? Ou como sona esta estructura?


No centro está a proposta en si de escoita e creación artísitca, e por último ten unhas propostas extra para ir máis alá.




Agardo que esteades todos e todas moi ben, toca coidarse moito e ir aos poucos, todo isto pasará; todo sairá ben.

Saúdos desde a fiestra e moita forza!



PD: (Na copia da web que comparto coas familias inclúo sempre o meu correo electrónico e tamén un cartafol de GDrive onde poden subir fotos, inquedanzas, resultados ou variacións das propostas, etc.)

28/01/2020

Sonorizando historias. Material e experiencia

Boas, aquí estou, abrindo unha vez máis a fiestra...

Hoxe traio unha actividade que sempre funcionou xenial nas miñas clases de música e coa que desenvolvemos a creatividade, a escoita, o coñecemento das cualidades do son e as características sonoras de instrumentos e obxectos, a atención, etc.

Nas clases temos sonorizado contospoemas e mesmo tiras cómicas e biografías pero sen dúbida un dos favoritos e sonorizar historias visuais, vídeos.


Navegando pola rede sempre remato por atopar o vídeo ou fragmento que quero empregar dependendo dos elementos a incluír, o proxecto a traballar, o grupo co que o farei, etc. e unha vez teño eso organizo a actividade.

Neste caso empregamos unha adaptación da curta chamada "Cambio climático" (podes ver a curta se pinchas no título)

O primeiro que facemos é un visionado completo e mudo (sin volume), no que lles pido que observen tanto a historia como que elementos cren que debemos sonorizar.

Tras a charla posterior temos xeitos distintos de proceder, podemos, por exemplo, repartir fragmentos (con pequenas fichas con capturas do vídeo) a equipos pero por experiencia sempre resulta moito máis áxil facelo en gran grupo.

Nun novo visionado imos parando o vídeo aos poucos e imos preguntando que cren que debe soar ata aí e con que instrumentos ou elementos podemos facer os sons, con breves debates imos escollendo elementos e pedindo a distintos alumnos/as que collan o instrumento ou obxecto seleccionado.
Ás veces levo unhas capturas de planos con algúns sons que non queremos esquecer que levo xa anotados ou que poñemos no momento e no que imos  anotando tamén os obxectos sonoros escollidos, algo como esto:

Cada pouco imos probando o que levamos por si cremos que deixamos algún son sen facer ou por se podemos mellorar algún efecto e pouco a pouco imos construíndo a obra.

É un proceso moi enriquecedor, colectivo e creativo que engancha ao alumnado co que exploramos o son, as texturas, etc. e co que facemos tamén gala da capacidade de atención ao ter que estar moi pendientes da imaxe para realizar a nosa sonorización en riguroso directo.

O que vedes nestos mini videos é feito á caída, a primeira proba mentres escollemos os obxectos así da boa mostra do rápido que funciona a actividade; que lembre escolleron elementos coma: axóuxeres, pandeireta, pandeiro, castañolas, tubo de tronos, crótalos, caixa chinesa, xilófono, maracas, campá, claves, voz en vaso, frauta de émbolo unhas caixas de cartón, unha "táboa de lavar" que creamos...





Na aula temos sonorizado poemas (traídos e elaborados por eles), fotografíascuadros, e mesmo esculturasbiografías de autoras e sinaturas (si, sinaturas) con dinámicas diferentes e como vedes o resultado é moi agradecido xa desde o primeiro momento e ademáis o traballo creativo, de descubrimento do son, adaptación e atención para a interpretación resúltame moi valioso. 

Así que, aquí queda por si é de interese ou inspiración.
Saúdos desde a fiestra!